Cyfrowe paszporty produktów: co należy wiedzieć

W Unii Europejskiej wprowadzane są cyfrowe paszporty produktów (DPP, Digital Product Passports) – cyfrowe dokumenty zawierające kluczowe informacje o produkcie. Docelowo większość produktów sprzedawanych w regionie będzie musiała je mieć, ponieważ władze zintensyfikują swoje wysiłki na rzecz zwiększenia przejrzystości i stymulowania zrównoważonego rozwoju.

Wymagania w kwestii DPP zostały potwierdzone w zeszłym roku jako część przepisów dotyczących ekoprojektu na rzecz zrównoważonych produktów. I choć wiele szczegółów dotyczących określonych kryteriów i planów ich wdrożenia wciąż nie zostało dopracowanych, UE twierdzi, że DPP produktu zapewni wyczerpujące informacje o jego pochodzeniu, materiałach, wpływie na środowisko i zaleceniach dotyczących utylizacji¹.

Oczekuje się, że nowy paszport przyczyni się do promowania zrównoważonego rozwoju w kilku kluczowych aspektach. Jednym z nich jest większa zdolność konsumentów do dokonywania świadomych wyborów dotyczących tego, co kupują. Oprócz potencjalnego wzrostu popytu na bardziej zrównoważone produkty może to również wpłynąć na decyzje podejmowane przez firmy w takich obszarach, jak projektowanie produktów i wybór partnerów.

Ponadto paszporty pomogą zadbać, by produkty sprzedawane w UE spełniały standardy zgodności, a także dadzą firmom lepszy wgląd w łańcuch dostaw, aby pomóc im w ograniczaniu zagrożeń dla środowiska.

Mogą również pomóc małym i średnim przedsiębiorstwom w zwiększeniu ich konkurencyjności, oferując nowe możliwości bezpośredniego zaprezentowania swoich mocnych stron jako istotnej – i znacznie bardziej widocznej – części ich kluczowej wartości.

Szczegółowy harmonogram wdrożenia wraz z konkretnymi wymaganiami dla firm nie został jeszcze ustalony, ponieważ UE przyjęła swój pierwszy plan pracy dotyczący ekoprojektu dla zrównoważonych produktów w kwietniu 2025 roku². Pod tym względem niektóre sektory są traktowane priorytetowo, w tym sektory żelaza i stali, aluminium, tekstyliów oraz mebli. Do lipca 2026 r. UE ma utworzyć cyfrowy rejestr danych DPP³.

Ponadto przewiduje się, że DPP w przypadku produktów w sektorach priorytetowych będą wymagane od 2027 roku, chociaż harmonogram może ulec zmianie⁴. Inne sektory będą stopniowo dołączać do tej grupy, a pełne wdrożenie DPP jest spodziewane do 2030 r.⁵.

UE twierdzi, że DPP będą musiały zawierać unikalny identyfikator produktu, dokumentację zgodności oraz szczegóły dotyczące substancji budzących obawy, a także podręczniki użytkownika, instrukcje bezpieczeństwa i wskazówki dotyczące utylizacji⁶.

Zdaniem UE informacje powinny być łatwo dostępne za pomocą kodu QR lub znaku wodnego, które powinny znajdować się na samym produkcie, o ile to możliwe. To, czy wymagania DPP będą nałożone na poziomie produktu, partii lub pozycji, zależy od takich aspektów jak złożoność łańcucha wartości i charakter produktu.

Tak więc, mimo że wciąż trzeba formalnie nakreślić szczegóły, wiadomo już wystarczająco dużo, aby MŚP mogły zacząć działać. Na przykład jasne jest, że solidna wiedza na temat cyklu życia produktu – jak jest wytwarzany, jak się go wykorzystuje i jak właściwie o niego dbać po zakończeniu jego użytkowania – będzie niezbędna. Zrozumienie tych elementów i opracowanie wstępnych planów zarządzania zbieraniem danych oraz przekazywania kluczowych informacji może zapewnić Ci dobrą pozycję na przyszłość.

DPP może przynieść szereg szans. Pierwszą z nich jest zdolność firm do lepszej promocji zrównoważonych ekologicznie obszarów, w których mogą mieć przewagę konkurencyjną.

„Korzyść dla firm polega na tym, że jeśli paszport zostanie prawidłowo wykorzystany, może stać się nowym sposobem na opowiedzenie o produkcie, który sprzedają”, mówi Stijn Meeus, Dyrektor Zarządzający ds. e-commerce w FedEx. „Firmy będą mogły konkurować w obszarach, których ludzie zwykle nie dostrzegają – takich jak zrównoważone pozyskiwanie surowców i ślad środowiskowy – ponieważ wejdą one na pierwszy plan dla konsumentów”.

DPP mogą być również korzystne dla firm, które zyskują renomę dzięki pochodzeniu oferowanych towarów lub prestiżowi miejsca, w którym są wytwarzane ich produkty. Dobry przykład stanowią niektóre towary luksusowe, na przykład szwajcarskie zegarki lub włoska skóra.

„Cyfrowe paszporty produktu to sposób na wykorzystanie tego potencjału – kiedy mówisz „made in Italy”, masz paszport, który pokazuje, skąd pochodzi skóra, gdzie wykonano szwy i tak dalej”, mówi Meeus. „To może być naprawdę interesujące dla firm, które cenią sobie pozycję w luksusowej klasie premium”.

Inne firmy też mogą na tym skorzystać. Ze względu na swój charakter DPP – dzięki przejrzystości, jaką oferują konsumentom, w połączeniu z jasnymi ramami dotyczącymi przekazywania istotnych informacji – powinny pomagać firmom z dobrymi referencjami w budowaniu zaufania konsumentów.

Ale jest kilka potencjalnych wyzwań, które należy wziąć pod uwagę. Na przykład firmy mogą zostać obciążone kosztami, a także mogą pojawić się dodatkowe wymogi administracyjne lub technologiczne, które trzeba spełnić. Na razie nie wiadomo, w jakim zakresie mogą one zostać zrównoważone korzyściami biznesowymi. Istnieje również potencjał dla firm oferujących DPP jako usługę, które pomogłyby uprościć zgodność z przepisami⁷.

Dla małych i średnich firm teraz może być dobry moment na zastanowienie się nad własnym marketingiem oraz tym, jak mogłyby zachęcić do siebie konsumentów jako firmy dbające o zrównoważony rozwój lub odpowiednie pochodzenie produktów – nawet jeśli te obszary nie są obecnie częścią ich strategii reklamowej. Znalezienie unikalnych atutów i ich skuteczne przedstawienie może pomóc firmom wyróżnić się na rynku.

Chociaż dokładne wymagania dla DPP nie zostały jeszcze ujawnione, warto pomyśleć o tym, jak przygotować swoją firmę na to, co nadchodzi. Dla wielu małych i średnich firm oznacza to, że mogą być brane pod uwagę widoczność łańcucha dostaw, lokalizacje źródeł oraz same produkty.

„Pamiętaj, że nadchodzi ta zmiana i będziesz potrzebować znacznie lepszego wglądu w swój łańcuch dostaw”, mówi Meeus. „Jeśli planujesz wdrożyć nowy produkt, prawdopodobnie warto uwzględnić te kwestie”. „Szukanie możliwości nearshoringu również może okazać się przydatne, ponieważ pomoże w lepszym nadzorze nad produkcją”.

Oprócz uzyskania przejrzystości łańcucha dostaw – w tym miejsca przechowywania kluczowych danych o produktach i produkcji – wzmocnienie relacji z dostawcami pomoże zidentyfikować problemy, które mogą potencjalnie powodować zagrożenia dla zgodności w przyszłości. Kolejnym ważnym wnioskiem jest to, że podejmowane obecnie decyzje mogą przynieść korzyści lub dodatkowe koszty, gdy później trzeba będzie je upublicznić w ramach DPP.

„Więc musisz pomyśleć w sposób kompleksowy o swoich źródłach dostaw, ponieważ w pewnym momencie staną się one częścią podstawowych informacji”, mówi Meeus. „Nie będzie można ukryć pozyskiwania dostaw w sposób niezgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju”.

Programy DPP mają stać się nieodłącznym elementem prowadzenia działalności w UE, więc zapoznanie się z potencjalnymi wymaganiami odpowiednio wcześnie to mądry ruch. Klarowny łańcuch dostaw jest kluczowy, dlatego warto podjąć kroki, aby zapewnić sobie (i swoim dostawcom) jak największą przejrzystość, co pomoże w dostarczeniu niezbędnych informacji, gdy będzie to wymagane. Jeśli myślisz o wprowadzeniu zmian w pozyskiwaniu dostaw, sprawdź nasz artykuł o kwestiach, które musisz rozważyć przed zmianą dostawców. I nie zapomnij śledzić naszych aktualizacji przepisów, aby być na bieżąco ze zmianami w przepisach dotyczących handlu międzynarodowego, które mogą mieć wpływ na Twoją firmę.

Wyłączenie odpowiedzialności: Informacje zawarte na tej stronie nie stanowią porady prawnej, podatkowej, finansowej, księgowej ani handlowej, ale mają na celu przedstawienie ogólnych informacji dotyczących działalności i handlu. Treść, informacje i usługi opisane w serwisie FedEx Small Business Hub, nie zastępują profesjonalnej porady na przykład (ale nie wyłącznie) udzielonej przez prawnika, kancelarię prawną, księgowego lub doradcę finansowego.